Three lawyers in a meeting at the table in an office, discussing business,civil and commercial law

Umowa o dożywocie – na czym polega, kiedy warto ją zawrzeć i jak przebiega procedura u notariusza?

Umowa o dożywocie to popularne rozwiązanie, które umożliwia przekazanie nieruchomości w zamian za zapewnienie dożywotniego utrzymania, opieki lub mieszkania osobie przekazującej. W poniższym poradniku szczegółowo wyjaśniamy, czym dokładnie jest umowa o dożywocie, kiedy opłaca się ją zawrzeć oraz jak krok po kroku przeprowadzić całą procedurę w kancelarii notarialnej.


Spis treści:

  1. Czym jest umowa o dożywocie?
  2. Dla kogo jest szczególnie korzystna umowa o dożywocie?
  3. Co dokładnie powinna zawierać umowa o dożywocie u notariusza?
  4. Jak przebiega zawarcie umowy o dożywocie – krok po kroku?
  5. Jakie dokumenty są potrzebne do zawarcia umowy?
  6. Koszty zawarcia umowy o dożywocie u notariusza
  7. Jakie prawa i obowiązki mają strony umowy?
  8. Czy można rozwiązać lub zmienić umowę o dożywocie?
  9. Najczęściej popełniane błędy przy zawieraniu umowy o dożywocie
  10. Podsumowanie – dlaczego warto zawrzeć umowę o dożywocie notarialnie?

Czym jest umowa o dożywocie?

Umowa o dożywocie polega na tym, że właściciel nieruchomości (dożywotnik) przenosi na inną osobę (nabywcę) własność nieruchomości, a w zamian nabywca zobowiązuje się zapewnić darczyńcy lub osobie wskazanej przez niego dożywotnie utrzymanie i opiekę. Jest to forma zabezpieczenia na starość lub sposób na przekazanie nieruchomości bez ryzyka pozostania bez opieki w przyszłości.


Dla kogo umowa o dożywocie jest szczególnie korzystna?

Zawarcie umowy o dożywocie szczególnie warto rozważyć, jeśli:

  • ✅ Chcesz przekazać nieruchomość w bezpieczny sposób, zachowując jednocześnie pewność opieki na przyszłość.
  • ✅ Nie masz bliskich spadkobierców, lub relacje rodzinne są skomplikowane.
  • ✅ Chcesz uniknąć późniejszych sporów spadkowych lub podziału majątku.
  • ✅ Zależy Ci na jasnych i pewnych warunkach zabezpieczenia finansowego i bytowego na starość.

Co musi zawierać umowa o dożywocie u notariusza?

Prawidłowo sporządzona umowa o dożywocie powinna zawierać:

  • Dane osobowe stron (imiona, nazwiska, PESEL, adresy zamieszkania).
  • Dokładne określenie przedmiotu umowy (nieruchomość, numer księgi wieczystej, lokalizacja).
  • Szczegółowy opis obowiązków nabywcy wobec dożywotnika (zapewnienie mieszkania, wyżywienia, opieki, leczenia).
  • Warunki korzystania z nieruchomości przez osobę mającą dożywocie (np. prawo mieszkania, dostęp do określonych pomieszczeń).
  • Określenie obowiązków stron dotyczących kosztów utrzymania nieruchomości.

Jak wygląda procedura zawarcia umowy o dożywocie krok po kroku?

Krok 1: Strony umawiają się w kancelarii notarialnej na spotkanie.
Krok 2: Notariusz weryfikuje dane osobowe i dokumenty, ustala szczegóły warunków umowy.
Krok 3: Notariusz sporządza projekt umowy i dokładnie omawia go ze stronami.
Krok 4: Po zaakceptowaniu treści notariusz odczytuje umowę na głos.
Krok 5: Strony oraz notariusz podpisują umowę.
Krok 6: Strony otrzymują wypisy aktu notarialnego, notariusz składa wniosek o wpis zmiany właściciela w księdze wieczystej.


Jakie dokumenty są potrzebne do podpisania umowy o dożywocie?

Do zawarcia umowy należy przygotować:

  • Dowody osobiste obu stron.
  • Odpis z księgi wieczystej nieruchomości (do pobrania elektronicznie lub w sądzie).
  • Dokumenty potwierdzające nabycie nieruchomości (akt własności, akt notarialny).
  • Zaświadczenia administracyjne (opcjonalne, np. brak zadłużeń podatkowych czy czynszowych).

Koszty umowy o dożywocie u notariusza

Koszty aktu notarialnego umowy o dożywocie zależą od wartości nieruchomości i wynikają z taksy notarialnej. Opłaty mogą wynieść od kilkuset złotych do kilku tysięcy złotych. Warto zapytać o koszty przed spotkaniem, by uniknąć niespodzianek.


Jakie prawa i obowiązki mają strony umowy?

  • Nabywca nieruchomości:
    • Zapewnia utrzymanie i opiekę osobie z dożywociem (wyżywienie, opieka, leczenie).
    • Pokrywa koszty utrzymania nieruchomości.
  • Dożywotnik:
    • Ma zagwarantowane prawo mieszkania.
    • Może dochodzić realizacji praw wynikających z umowy sądownie w przypadku ich niewykonywania przez nabywcę.

Czy można rozwiązać lub zmienić umowę o dożywocie?

Rozwiązanie lub zmiana umowy jest możliwa, ale zwykle wymaga zgody obu stron. W przypadku rażącego niewywiązywania się z obowiązków przez nabywcę możliwe jest rozwiązanie umowy na drodze sądowej.


Najczęstsze błędy przy zawieraniu umowy o dożywocie

  • Brak precyzyjnego określenia obowiązków stron.
  • Niejasne ustalenie warunków korzystania z nieruchomości.
  • Pomijanie kwestii kosztów utrzymania nieruchomości.

Podsumowanie – dlaczego warto zawrzeć umowę o dożywocie notarialnie?

Umowa o dożywocie u notariusza to przede wszystkim:

Bezpieczeństwo prawne i jasne warunki dla obu stron.
Pewność dożywotniej opieki w zamian za przekazanie nieruchomości.
Ochrona przed ewentualnymi konfliktami rodzinnymi.


Dzięki umowie o dożywocie zawartej w kancelarii notarialnej możesz spokojnie i bezpiecznie zabezpieczyć swoje potrzeby na przyszłość, unikając niejasności i konfliktów prawnych w przyszłości.